ΝΑ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΝΕΟΛΑΙΑ ΜΑΣ

  

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ (ΜΕ ΠΛΑΓΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ) ΠΟΥ ΕΛΕΙΠΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ


Παρέμβαση των Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ και Ούλριχ Μπεκ μέσω της γαλλικής εφημερίδας «Le Monde». Το κοινό τους άρθρο συνυπογράφουν συνολικά 57 προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών, της πολιτικής και της δημοσιογραφίας· ανάμεσά τους, ο σκηνοθέτης και φωτογράφος Βιμ  Βέντερς, ο οικονομολόγος και κοινωνιολόγος Αντονι Γκίντενς, ο αρχιτέκτονας Ρεμ Κούλχαας, ο συγγραφέας Κλάουντιο Μάγκρις, η νομπελίστρια συγγραφέας Χέρτα Μίλερ, ο διευθυντής της πολωνικής εφημερίδας «Gazeta Wyborcza» Ανταμ Μίχνικ, ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ, ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Χέλμουτ Σμιτ, ο πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Χαβιέ Σολάνα, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ και ο φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας.

Η ευρωπαϊκή νεολαία είναι περισσότερο μορφωμένη από ποτέ. Και όμως ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους κάτω των 25 ετών είναι άνεργος. Σε πολλά μέρη αποκλεισμένοι νέοι έχουν στήσει καταυλισμούς και έχουν εκφράσει δημόσια την οργή τους με μη βίαια μέσα, που αποτελούν εντούτοις την έκφραση μιας απαίτησης για κοινωνική δικαιοσύνη (στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στο Μαγκρέμπ, στις ΗΠΑ και στη Ρωσία). Η κραυγή που τους ενώνει είναι η οργή που νιώθουν απέναντι σε ένα πολιτικό σύστημα το οποίο πασχίζει να σώσει τις τράπεζες που αντιμετωπίζουν αστρονομικά χρέη, αλλά ταυτόχρονα θυσιάζει το μέλλον των νέων γενεών. Αν όμως οι ελπίδες και οι προσδοκίες των νέων Ευρωπαίων θυσιαστούν στον βωμό της κρίσης του χρέους, το ευρωπαϊκό μοντέλο κινδυνεύει να διαλυθεί.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι κατέπληξε τον κόσμο με την ιδέα του να ιδρυθεί ένα Peace Corps (Ειρηνευτικό Σώμα). «Μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η χώρα σου για σένα, αλλά τι μπορείς να κάνεις εσύ για τη χώρα σου», διακήρυξε κατά την ομιλία της ορκωμοσίας του στις 20 Ιανουαρίου 1961.

ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ

Ζητούμε λοιπόν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς και τα εθνικά κοινοβούλια να δημιουργήσουν μια Ευρώπη «πολιτών ενεργώς απασχολουμένων», αλλά επίσης να διασφαλίσουν τις οικονομικές και νομικές συνθήκες για τη θέσπιση ενός «ευρωπαϊκού έτους εθελοντισμού για όλους», εν είδει αντιμοντέλου στην προσέγγιση που κυριαρχεί στην Ευρώπη, μια Ευρώπη των ελίτ και των τεχνοκρατών. Ο στόχος είναι ο εκδημοκρατισμός των εθνικών δημοκρατιών ώστε να ανοικοδομηθεί η Ευρώπη στη βάση αυτού του ενωτικού συνθήματος: «Μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η Ευρώπη για σένα, αλλά τι μπορείς να κάνεις εσύ για την Ευρώπη. Κάνε την Ευρώπη!».

Κανένας διανοητής - από τον Ζαν-Ζακ Ρουσό έως τον Γιούργκεν Χάμπερμας - δεν έχει συλλάβει την ιδέα μιας δημοκρατίας που να μη συνίσταται σε τακτικές εκλογές. Η κρίση χρέους που διχάζει την Ευρώπη δεν είναι μόνο οικονομική, είναι επίσης αποκαλυπτική μιας πολιτικής κρίσης. Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών και το όραμα των νέων γενεών για να τα καταφέρουμε. Δεν μπορούμε να ανεχθούμε να γίνει η Ευρώπη στόχος ενός κινήματος διαμαρτυρίας πολιτών που διαδηλώνουν εναντίον μιας «Ευρώπης χωρίς Ευρωπαίους».

"ΕΥΡΩΠΗ-ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ" Ή " Ευρώπη φρούριο  ";
 Τις τελευταίες δεκαετίες είδαμε την επικράτηση της «πολιτικής δύναμης», η οποία τείνει να υπερασπίσει την Ευρώπη από τον «Άλλο», χαρακτηρίζοντάς τον  ως εγκληματία ή δυνητικό εχθρό.  Αλλά η Ευρώπη, ως λίκνο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι ιστορικά ένα "καταφύγιο": ένας τόπος όπου όσοι προσπαθούν να ξεφύγουν από τη βία και τις διώξεις, βρήκαν καταφύγιο και ασφάλεια. Είναι αυτή η ιδέα μιας " Ευρώπης-καταφυγίου», και όχι «ένα φρούριο». Αυτή η ιδέα πρέπει  να αναζωογονηθεί και να τεθεί σε εφαρμογή για να οικοδομηθεί μια Ευρώπη των πολιτών. Η πολιτική ταυτότητα της Ευρώπης εξαρτάται από την ικανότητά της για ενδοσκόπηση και αλλά και από την εξωστρέφεια. Η Ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών θα γίνει πραγματικότητα όταν οι άνθρωποι μάθουν να βλέπουν μέσα από την οπτική γωνία του «άλλου».

ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑ

Το ευρωπαϊκό Ετος Εθελοντισμού για Ολους δεν έχει στόχο να συγκαλύψει τις ανεπάρκειες της Ευρώπης• ούτε να γίνει το φύλλο συκής των ευρωπαϊκών αποτυχιών. Πρέπει να είναι αντίθετα μια μορφή δημιουργικής ανυπακοής, μια αντιεξουσία στις εθνικές και ευρωπαϊκές ελίτ, που θα προσφέρει μια αναλαμπή ελπίδας και αντίστασης απέναντι σε μια έλλειψη θεσμικής φαντασίας. Πρόκειται για μια πράξη αυτοδημιουργίας της ευρωπαϊκής κοινωνίας των πολιτών και όχι για πράξη ελεημοσύνης στους νέους χωρίς εργασία. Μια πράξη αυτοδημιουργίας χάρη στην οποία η Ευρώπη θα εξοπλιστεί με ένα νέο Σύνταγμα «από τα χαμηλά», το οποίο θα στηρίξει τη νομιμότητα και την πολιτική δημιουργικότητά της.

Η πολιτική ελευθερία δεν μπορεί να επιβιώσει σε μια ατμόσφαιρα φόβου• δεν μπορεί να ανθήσει παρά μόνον εφόσον οι πολίτες έχουν μια στέγη πάνω από το κεφάλι τους και γνωρίζουν από τι θα είναι φτιαγμένο το αύριο. Γι' αυτό και το ευρωπαϊκό Ετος Εθελοντισμού για Ολους προϋποθέτει σημαντική χρηματοδότηση. Καλούμε κατά συνέπεια την ευρωπαϊκή οικονομία να συνεισφέρει.

Μια Ευρώπη των πολιτών δεν μπορεί να αναφέρεται σε προκαθορισμένα σχέδια δράσης. Πρέπει αντίθετα να αναπτύξει νέες μορφές δράσης των πολιτών στο πλαίσιο διεθνικών δικτύων, τα οποία δρουν σε τομείς όπου τα κράτη μόνα τους δεν μπορούν να προτείνουν λύσεις: για παράδειγμα εναντίον της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, της κλιματικής αλλαγής, της εισροής προσφύγων και μεταναστών, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, αλλά επίσης για τη δημιουργία καλλιτεχνικών και κοινοτικών δικτύων, ώστε να συνδεθούν οι χώροι της τέχνης και της μουσικής, τα μουσεία και τα θέατρα με το ευρωπαϊκό κοινό. Ωστε να βρεθούν μορφές δράσης που επιβάλλουν ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, ανάμεσα στο κράτος, την ΕΕ, την κοινωνία των πολιτών, την αγορά, το κράτος πρόνοιας, με βάση ένα μοντέλο αειφόρου ανάπτυξης.

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της Ευρώπης; Τι εκπροσωπεί η Ευρώπη για εμάς; Ποιο μοντέλο θα μπορούσε και θα έπρεπε να αποτελέσει τη βάση μιας Ευρώπης του 21ου αιώνα; Η Ευρώπη είναι ένα εργαστήριο ιδεών τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο που δεν υφίσταται πουθενά αλλού. Η ευρωπαϊκή ταυτότητα παίρνει μορφή μέσα από τις διαμάχες και τις διαφορές ανάμεσα στις αντίστοιχες πολιτικές κουλτούρες - του «citoyen», του «citizen», του «staatsburger», του «burgermatschappij», του «ciudadano», του «obywatel», του «πολίτη»... Η Ευρώπη είναι επίσης η ειρωνεία, η ικανότητα να γελάς με τον εαυτό σου.

Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να φτάσουμε σε μια Ευρώπη γεμάτη ζωή και χαρά παρά μέσα από τη συνάθροιση απλών ευρωπαίων πολιτών που δρουν αυτοβούλως.